Demonstreren vóór kernenergie door XR, wordt dat niet eens hoog tijd?

Expres stilstaan op de snelweg om rijbanen te blokkeren is verboden. Volgens artikel 162 van het Wetboek van Strafrecht kunt u voor het opzettelijk versperren van de snelweg een gevangenisstraf van maximaal negen jaar of een boete van 76.000 euro krijgen. De klimaatrebellen van Extinction Rebellion (XR) gaan echter vrijuit. Sterker, de gedooghouding van politie en Openbaar Ministerie (OM) moedigt aan tot herhaling. Eind maart is de A10 opnieuw aan de beurt.

Pas toen de politie boven de snelweg alle rode kruizen had aangezet klommen afgelopen zaterdag de demonstranten met kinderlijk genoegen over de vangrails de A10 op. Alsof de juf tegen een klas kinderen had gezegd dat het speelkwartier begonnen was. De pret op de rebellengezichten verdrong de serieuze zaak die voor zoveel strijdbaarheid zorgt. Demonstreren wordt pas écht leuk als je kunt laten zien waartoe je in staat bent: het verkeer lam leggen.

Uit verslagen die deze krant heeft opgevraagd over de eerste A10-blokkade eind vorig jaar blijkt dat de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema tot het uiterste is gegaan om XR op andere gedachten te brengen. Vanwege zorgen over de bereikbaarheid van het VU Medisch Centrum voor ambulances werd de demonstranten een andere plek aangeboden als alternatief voor de snelweg. XR wees die suggestie van de hand wegens ’te weinig spectaculair’ en op 30 december liepen naar schatting 750 demonstranten zonder slag of stoot de A10 op.

Gevangenisstraf

Niemand hoefde te vrezen voor een gevangenisstraf of een boete van 76.000 euro, want het OM had vooraf laten weten dat zij niet van plan was de demonstranten strafrechtelijk te vervolgen.

Klimaatverandering is een ernstige zaak en demonstreren tegen ING snijdt hout als je resoluut van fossiele brandstoffen af wil. Maar het wordt deze dames en heren – als enige in Nederland – wel erg gemakkelijk gemaakt demonstraties straffeloos om te zetten in wegblokkades. Zeker, boze boeren kunnen er ook wat van, maar die kregen in ieder geval nog een boete op de deurmat.

De vraag is trouwens hoeveel klimaatrebellen (en boeren) ambulances de weg naar een ziekenhuis zouden versperren als ze wisten dat er eigen familie of vrienden in vervoerd worden? Het idealisme dat XR drijft rept graag over het lot van anderen, maar met wegblokkades mogen blijkbaar levens worden geriskeerd.

Getreuzel

Ik deel de zorgen over het klimaat, maar ING is niet het grote probleem. Een veel sterkere impact op het klimaatprobleem hebben een aantal dramatische energiebeslissingen door overheden en het getreuzel met de alternatieven voor fossiele brandstoffen. ING is met 7 miljard euro de op twee na grootste investeerder in vloeibaar gas (lng), dat ook ons land importeert als alternatief voor Russisch gas. Zonder lng krijgen we niet alle Nederlandse huizen en winkels verwarmd en komt de industrie en de economie tot stilstand.

Op alleen de alternatieven die ons worden voorgehouden – zonne- en windenergie – kan geen moderne samenleving draaien. Bovendien blijven we met deze groene energie afhankelijk van fossiele brandstoffen wanneer het niet waait en de zon niet schijnt. De superbatterijen die alle teveel geproduceerde energie kunnen opslaan zijn nog heel ver weg. Groene waterstof (elektrolyse) van windmolenparken op zee klinkt veelbelovend, maar zal in 2050 naar verwachting nog maar 14 procent van de totale energiemix zijn. Om van toepasbare kernfusie nog maar te zwijgen.

In de race tegen de opwarming is enorm veel tijd en energie verspild aan nep-alternatieven, zoals biomassa. Met de administratieve truc dat er voor elke verbrande boom een nieuwe boom geplant zou worden heeft biomassa jarenlang ten onrechte het certificaat ’duurzaam’ gekregen. Het simpele feit dat bomen verbranden sneller gaat dan dat bomen groeien is buiten beschouwing gelaten. De directe CO2-uitstoot is bij biomassa ongeveer twee tot drie keer groter dan bij gas en een derde tot de helft groter dan bij kolen (voor het opwekken van dezelfde hoeveelheid energie).

Deze feiten waren al jaren bekend en zijn bewust genegeerd door niet de eerste de beste: voormalig Eurocommissaris voor klimaatzaken Frans Timmermans. Tussen eind 2019 en eind 2023 heeft hij als klimaatcommissaris de biomassa-industrie met 16 miljard euro per jaar aangejaagd. De gigantische CO2-uitstoot en de ontbossing die daar de gevolgen van waren staan op zijn conto. En nóg is het niet gedaan met de biomassa-industrie in Europa. Waarom horen we XR daar niet over?

Slechtste voorbeeld

En dan het getreuzel met de bouw van nieuwe kerncentrales. Het slechtste voorbeeld van klimaatbeleid is Duitsland. Daar zijn de zeventien modernste en veiligste kerncentrales ter wereld uitgezet. Het gat dat die maatregel sloeg in het energieaanbod wordt nu opgevangen door het verbranden van extra bruinkool en steenkool!

Er ligt een besluit voor de bouw van twee nieuwe kerncentrales in Nederland. Dat moeten er meer worden, en morgen aan de slag. Kerncentrales zijn bovendien cruciaal voor de waterstofeconomie. Demonstreren vóór kernenergie door XR, wordt dat niet eens hoog tijd? En dan geen ambulances en ander verkeer hinderen op de snelweg, maar een indrukwekkend Malieveld vol. Ben ik ook van de partij.

Deze column verscheen op 29 februari 2024 in De Telegraaf