De asieldeal – over het spreiden van asielzoekers enerzijds en het beperken van de instroom anderzijds – is kapot. De rechter zette maandag een streep door een van de belangrijkste pijlers van die afspraak. Het uitstellen van gezinshereniging is volgens de rechter in strijd met de Vreemdelingenwet en met richtlijnen uit Brussel. Dit kabinet komt tot niets.
Binnen Europa zien we zelfverzekerdere landen richtlijnen uit Brussel naast zich neerleggen, maar het kabinet kan natuurlijk niet de wet negeren. Ik begrijp dat staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) al van meerdere kanten op de hoogte was gebracht van het juridische mijnenveld, maar de man leeft in een parallel universum waar alles kan wat in de echte wereld onmogelijk is.
Deze asieldeal was nodig om de grootste regeringspartij VVD binnenboord te krijgen voor de omstreden ’dwangwet’. De VVD-fractie stemde na crisisberaad in met opnamedwang voor gemeenten in ruil voor het afremmen van de asielinstroom. Het uitstellen van gezinshereniging was daarin een hoeksteen.
Als het goed is voelen de VVD-fractieleden en de VVD-partijleden die vorige maand op het congres nog instemden met de dwangwet, zich nu bekocht. Er liggen nog bijna duizend van deze zaken te wachten en niets wijst erop dat de rechter in die gevallen anders zal oordelen. Vluchtelingenadvocaten spreken van ’appeltje-eitje’. Dus de gezinshereniging gaat door.
Magneet
In Duitsland komt een asielzoeker niet zonder meer in aanmerking voor gezinshereniging en dat geldt voor meer Europese landen. Blijkbaar staan de richtlijnen uit Brussel niet alle lidstaten in de weg om een eigen koers te volgen. Nederland is binnen de EU een aantrekkelijk land voor gezinshereniging, omdat de volksvertegenwoordiging het hier in de Vreemdelingenwet heeft laten vastleggen. Een moreel hoogstandje misschien, maar ook een magneet voor migranten.
Het verklaart waarom veel jongemannen, maar ook vrouwen en minderjarigenvooruitgestuurd worden door hun familie in een poging uiteindelijk voor allemaal een asielstatus te bemachtigen. In het derde kwartaal van dit jaar is het aantal nareizigers naar Nederland gestegen met 3600 personen. Om de gezinshereniging te beperken (of te vertragen) zal het kabinet de wet moeten aanpassen en de Europese richtlijn naast zich neer moeten leggen. Maar daarvoor ontbreekt de geestdrift bij de staatssecretaris, de premier en de rest van de club.
Premier Mark Rutte kan zijn fractie en zijn partij beloven wat hij wil, zijn kabinet en coalitiepartners zullen hem houden aan het regeerakkoord, waarin alle controle over immigratie succesvol is weg onderhandeld. VVD-woordvoerder Ruben Brekelmans mag op televisie en sociale media roepen wat hij wil over inperking van de instroom, niemand in dit kabinet heeft een boodschap aan hem.
Tegenaanval
Sterker, D66 is in de tegenaanval. Fractievoorzitter Jan Paternotte keert zich deze week in Het Financieele Dagblad tegen de VVD. D66 wil juist méér migranten naar Nederland en vergelijkt het asieldebat met het begin van de Brexit. Daarin verafschuwt hij juist ’take back control’ en kiest hij voor de Merkel-mentaliteit van ’wir schaffen das’. Van inperking komt niets terecht.
Ondertussen blijft de asielinstroom op het hoge niveau van ruim duizend personen per week. Overvolle centra, overvolle opvang, hotels en cruiseschepen zitten vol en geen spoor van een oplossing te bekennen. Maar liefst 84 procent van de bevolking verzet zich tegen het dweilen-met-de-kraan-openbeleid en wil begrenzing van de instroom.
Dit kabinet gaat de geschiedenis in als een van de minst productieve die we gekend hebben. Op alle urgente dossiers –immigratie, stikstof, woningnood, inflatie, defensie – krijgt het kabinet weinig tot niets voor elkaar. Arrogantie en onkunde breken deze ploeg op. De motivatie om samen te doen wat nodig is, ontbreekt.
Vertrouwen kwijt
Ik weet best dat elk kabinet een mandaat van vier jaar krijgt. Maar die termijn is allerminst heilig als de coalitiepartijen genoeg hebben van elkaar. Waarom zou een kabinet niet voortijdig eindigen als een meerderheid van de bevolking er al zolang genoeg van heeft? Uit alle peilingen blijkt dat Rutte IV sinds de start het vertrouwen kwijt is. Het kabinet staat op een verlies van 35 zetels.
Rutte IV is niet bestand tegen de grote problemen van deze tijd, niet tegen de interne strijd over welke kant op te regeren, niet tegen het leger asieladvocaten en de dominante moraal aan talkshowtafels die zich verweren tegen minder asielzoekers en niet tegen de massale onvrede over wat dit kabinet allemaal niet voor elkaar krijgt.
Bij de Provinciale Statenverkiezingen op 15 maart zal de coalitie in de Eerste Kamer een dramatisch verlies moeten incasseren. Verder regeren is dan zinloos. Premier Rutte, doe dit land een grote gunst, houd de eer aan uzelf en schrijf nieuwe verkiezingen uit. Dit land is klaar met u.
Deze column verscheen op 7 december 2022 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties