Er huilt een man op de radio. Hij kan niet anders. Met horten en stoten horen we dat hij een grote fout begaan heeft, waar hij hardhandig door anderen op gewezen is. Hij heeft diep berouw en spijt en biecht zijn misdrijf op.
Het was zaterdagmiddag en programmamaker Tim den Besten deed voor omroep AvroTros live verslag van de ’canal parade’ op de Pride in Amsterdam. Zo te horen en te zien had Tim een vrolijke dag. Hij zag zijn vriend Nicolaas in een volle boot zijn kant op varen en begon spontaan het lied te zingen dat alle Nicolazen van Nederland wel eens om hun oren krijgen: ’Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht’.
De lucht was blauw, de sfeer was feestelijk en Tim was blij. Tot hij ’s avonds en de dag erna op zijn Instagram-account las wat hij die dag misdaan had. In zijn biecht op de radio vertelde Tim dat hij online is overladen met beschuldigingen en verwensingen vanwege het sinterklaasliedje voor zijn vriend. Mensen noemden hem een beest, een racist, verwezen naar zijn afkomst en huidskleur en zouden bij de omroep gaan vragen om zijn ontslag.
In de biecht stamelde Tim dat hij zich met het sinterklaaslied van geen kwaad bewust was geweest. En dat dát misschien nog wel het allerergste was. Tim had geleerd dat Zwarte Piet racisme is; hoe kon hij zo onoplettend zijn geweest?
’Onbewust racisme’
Dit was wat er in al die cursussen bedoeld werd met ’onbewust racisme’ en ’wit privilege’. Als blanke homo was hij zomaar aan een racistisch lied begonnen en had hij met het woord ’knecht’ mensen van kleur gemarginaliseerd tot hulpjes van de goedheiligman. De fans en volgers waartussen hij zich altijd veilig waande meenden hem ontmaskerd te hebben als racist.
Op de radio sputterde hij tegen. Hij had met het lied weliswaar een grote fout begaan, maar hij was géén racist. En toch zeiden ze op Instagram dat hij dat was. Ze schreven daar ook dat hij ’Piet’ had geroepen naar de donkere mensen op de boot. Terwijl Tim bezwoer dat hij niet ’Piet’, maar de naam van zangeres ’Estien’ had geroepen.
Had zijn verdediging nog wel zin nu het online tribunaal zo eensgezind was in z’n oordeel? Bij Starbucks zag hij plots alleen maar donkere mensen achter de balie, die inmiddels ook wel gelezen en gezien zouden hebben dat Tim een vuile racist was.
Gitzwarte toekomst
Voor zijn ogen ontvouwde zich een gitzwarte toekomst. Zijn carrière zou vroegtijdig eindigen met het ontslag bij de omroep en zijn populariteit zou worden ingewisseld voor het sociale isolement dat past bij iemand die bekendstaat als een racist. Paniek maakte zich meester van Tim en in paniek deed hij zijn verhaal op de radio.
Er wordt sinds zijn biecht hier en daar wat lacherig gedaan over de tranen van Tim, maar volgens mij valt er niet zo veel te lachen. De radeloosheid bij hem is ernstig en de afrekening om een sinterklaasliedje is dat ook. Dit is de angst die overal is om veroordeeld te worden, buitengesloten te staan en je baan te verliezen.
Verplichte cursussen
Deze angst wordt met kracht verspreid op sociale en reguliere media en op het werk via verplichte cursussen tegen ’onbewuste vooroordelen’. Het is een meedogenloze moraal rond groepsdenken, identiteit en activisten die beweren op te komen voor sociale rechtvaardigheid. Overheden en instellingen stimuleren deze woke moraal met subsidievereisten en sensitivity readers.
Daarbij is het perspectief van het (vermeende) slachtoffer met de ’gemarginaliseerde identiteit’ als enige geldig. Wat de afzender bedoelt doet niet ter zake. Tim den Besten kan uitleggen wat hij wil, zijn motief vindt geen gehoor bij het tribunaal.
Verbluffend succesvol
Maar om betekenis te krijgen hebben woorden context nodig. Woke activisten verwijderen die context, om aan de woorden van Tim den Besten zelf een andere betekenis te kunnen geven. Dat is de truc die zij overal bij iedereen hanteren en waarmee zij verbluffend succesvol zijn.
Het conformisme dat geëist wordt grijpt diep in in het denken en de spontaniteit van individuele mensen en de vrije samenleving als geheel. Daarom is de wanhoop van Tim een alarmbel die afgaat. Zijn generatie en de volgende vinden het al de normaalste zaak van de wereld elkaar en anderen volgens de woke doctrine de maat te nemen. Daarbij zijn vrijheid van denken en spreken van ondergeschikt belang. Moed is wat deze onverdraagzaamheid kan stoppen.
Deze column verscheen op 10 augustus 2022 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties