De Franse president Emmanuel Macron heeft met 200 burgemeesters overleg gehad over de rellen en anarchie van de afgelopen dagen. Oorzaken en oplossingen zullen besproken zijn, maar het is de vraag of die wel echt bestaan.
Wie op zoek ging naar een verklaring voor de geweldsexplosie in Frankrijk kwam al snel terecht bij de troosteloosheid van het banlieue-bestaan, het excessief harde optreden van de Franse politie en de discriminatie van jongeren met een migratie-achtergrond.
De politiekogel die een 17-jarige jongen in de Parijse voorstad Nanterre doodde zou de vonk bij het kruitvat zijn geweest.
Discriminatie en criminaliteit
Vreugdeloze flats, discriminatie, criminaliteit en hard politieoptreden zijn deel van de dagelijkse werkelijkheid in de banlieues en een reden voor veel van de onvrede. Maar als verklaring voor de orgie van geweld is het onvoldoende. Zo lees ik bij een aantal Fransen die de situatie in de voorsteden veel beter kennen dan ik.
Zo kwam in deze krant de Franse auteur en docente Fatiha Boudjahlat aan het woord. Zij is Française van Algerijnse ouders en is met haar zeven broers opgegroeid in een achterstandswijk in Montbéliard in het oosten van Frankrijk. Zij heeft de omstandigheden in de buitenwijken de afgelopen jaren juist erg zien verbeteren. De huizen zijn opgeknapt, er zijn sporthallen, zwembaden, jeugdverenigingen, er zijn nieuwe scholen gekomen en oude scholen zijn gerenoveerd.
15 miljard euro voor voorsteden
President Macron heeft in 2018 15 miljard euro uitgetrokken voor een meerjarenplan om de voorsteden op te knappen. ’Frankrijk is een genereus land’, aldus Boudjahlat. Zij meent dat de plunderingen en brandstichtingen voortkomen uit een diepe haat tegen Frankrijk. ’Deze jongeren hebben geen respect voor wetten en gebruiken en er is niemand in hun omgeving die hen tot de orde roept.’
Ook de Frans-Turkse journaliste Claire Koç is opgegroeid in een buitenwijk en weet als geen ander hoe afwijzend mensen daar kunnen staan tegenover de Franse samenleving. Koç is in veel opzichten de Franse Lale Gül. Haar wens om wél mee te doen en succesvol in Frankrijk te zijn werd haar ernstig kwalijk genomen door haar familie en bezorgde haar talloze doodsbedreigingen uit de Turks-islamitische gemeenschap. Zij leeft onder politiebewaking.
Volgens Koç beginnen de problemen in de banlieues met de afwezigheid van het verlangen om Frans te zijn en onderdeel van een samenleving uit te maken. Dat was in extremen te zien bij de geweldsorgie de afgelopen paar dagen.
Niet alleen werd er op leven en dood gevochten met de oproerpolitie en gingen gemeentehuizen in vlammen op; ook het openbaar vervoer, scholen, de investeringen van de Franse overheid, de huizen en auto’s van de buren moesten eraan. Het waren losgeslagen hooligans zonder enige binding met iets of iemand, niet eens met hun eigen straat.
’Samenleving is racistisch’
In veel analyses over de rellen krijgen de relschoppers van politici en commentatoren een waardevol excuus voor hun gedrag toegeworpen: de Franse samenleving is racistisch en sluit deze jongeren buiten waardoor hun een toekomst wordt onthouden.
Het is een uitleg die zo vaak herhaald is, dat-ie een verklaring voor alles is geworden. Het meest destructieve eraan is wel dat de reljongeren elke verantwoordelijkheid voor hun gedrag ontnomen wordt. Het geweld wordt nog net niet goedgepraat, maar ’het is wel duidelijk’ waarom de jongeren tot vernietigen overgaan.
Slachtofferverhaal gekoesterd
De linkse politicus en mediapersoonlijkheid Amine El-Khatmi is dezer dagen tegen dit verhaal in opstand gekomen. El-Khatmi is opgegroeid in een Marokkaans-islamitisch gezin. Zijn vader was vrachtwagenchauffeur en zijn moeder was schoonmaakster. Hij ging op de Franse televisie tekeer tegen de ’linkse bestuurders en de identiteitsondernemers, die als aasgieren handelen in de ellende van migranten’.
Volgens El-Khatmi pompen zij het verhaal van ’structureel racisme en islamofobie’ rond, waardoor migranten - en met name de jongeren - er bij voorbaat van overtuigd zijn dat zij tot mislukken gedoemd zijn.
Het slachtofferverhaal brengt migranten geen beter leven, maar levert politici wel stemmen uit de banlieues op en de identiteitsindustrie een miljoenenomzet.
En in de Franse voorsteden wordt het slachtofferschap gekoesterd door de jongeren, de criminelen en hun handlangers. Zij hoeven niets anders dan te blijven wijzen naar de Franse samenleving en die bij tijd en wijlen in brand te steken.
Deze column verscheen op 5 juli 2023 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties