Nuchter denken en praten over migratie is niet erg gebruikelijk in ons land. De emotionele betrokkenheid is begrijpelijk wanneer het gaat over het lot van mensen op de vlucht of op zoek naar een beter bestaan. Emotionele aversie tegen de toestroom is ook begrijpelijk als mensen langdurig overlast en onveiligheid ervaren. Gebrek aan regie vanuit Den Haag stookt de gemoederen verder op.
Rationele denkers op dit thema zijn waardevol en schaars. Publicist en hoogleraar Paul Scheffer is een belangrijke, net als socioloog Ruud Koopmans. Het zijn denkers die zich niet neerleggen bij het idee dat immigratie iets is dat ons louter overkomt. Grip op migratie is niet alleen mogelijk, het is volgens Scheffer en Koopmans ook wenselijk. En precies hier botsen deze realisten met de Haagse politiek die alles behalve durft in te grijpen. Ingrijpen betekent namelijk ongemakkelijke keuzes maken.
Het is niet mogelijk dat de publicaties van Scheffer en Koopmans over migratie aan politici voorbijgaan. De opdracht voor Scheffers' studie naar de ontwikkeling van de bevolkingsgroei in Nederland kwam nota bene uit de Tweede Kamer zelf. Het belangrijkste gegeven in die studie: bij ongewijzigd beleid groeit de Nederlandse bevolking richting 20 miljoen of meer inwoners. En in een aanzienlijk tempo. De motor achter die groei is vooral immigratie, met name gezinshereniging. De vraag voor de volksvertegenwoordiging en het landsbestuur is: met hoeveel mensen kunnen en willen we hier straks samenleven?
Vergrijzing
Het woningtekort, het ruimtegebrek en het stikstofprobleem ten spijt ervaren de coalitiepartijen en ook PvdA en GL niet de urgentie, de moed of de verantwoordelijkheid om meer regie te pakken op migratie en asiel. Maar niets doen is ook een keuze. De werkelijkheid wacht niet op treuzelaars. En die werkelijkheid is vooralsnog dat grote verworvenheden van linkse politiek in gevaar komen. Zoals de bescherming van werknemers en het voortbestaan van de Nederlandse verzorgingsstaat.
Vanuit links-liberale hoek wordt veelvuldig geopperd dat meer immigranten een oplossing zouden zijn voor de vergrijzing van de samenleving en de krapte op de arbeidsmarkt. Die laatste gedachte verwees CPB-directeur Pieter Hasekamp afgelopen maandag in zijnEconomielezing resoluut naar de prullenbak. Voorstanders rekenen zich rijk voor de korte termijn, maar ook migranten consumeren, hebben een woning, scholing voor hun kinderen en gezondheidszorg nodig. Zij werken dus mee aan een grotere vraag naar goederen, winkels, woonruimte, leraren, huisartsen enzovoort. 'Zo leiden meer migranten uiteindelijk tot nieuwe krapte', aldus Hasekamp.
En ook voor de vergrijzing is meer immigratie geen oplossing, omdat ook migranten vergrijzen. Om het aandeel 65-plussers gelijk te houden, zouden er steeds meer arbeidsmigranten moeten worden ingevlogen, tot twee en een half miljoen per jaar aan het eind van deze eeuw. Met zo'n aanpak van de vergrijzing zou de bevolking in Nederland tegen die tijd gegroeid zijn tot 75 miljoen inwoners.
Meer migranten leiden niet alleen tot nieuwe krapte, zij gaan op de arbeidsmarkt en de woningmarkt uiteraard de concurrentie aan met werknemers die hier al zijn. We hebben in de jaren zestig en zeventig gezien hoe laaggeschoolde arbeid werd overgenomen door gastarbeiders, die hetzelfde werk voor minder geld wilden doen. Werkgevers waren er blij mee, maar de Nederlandse arbeiders – die het werk wilden doen, maar tegen een fatsoenlijk salaris – hadden het nakijken.
Onhoudbaar
Naast de positie van werknemers, zet immigratie – in de huidige volumes en samenstelling – de Nederlandse verzorgingsstaat steeds verder onder druk. De geactualiseerde versie van het rapport Grenzeloze Verzorgingsstaat wrijft ons dat deze week opnieuw onder de neus. Onderzoekers Jan van de Beek e.a. bestuderen de gevolgen van immigratie voor de overheidsfinanciën. De conclusie is dat grote groepen migranten geen netto bijdragen leveren aan de verzorgingsstaat. Dat gebeurt in die mate dat de huidige verzorgingsstaat onhoudbaar wordt.
Solidariteit met de minderbedeelden in de wereld mag een belangrijke peiler van linkse politiek zijn, linkse kiezers mogen de prioriteiten van hun volksvertegenwoordigers wel eens strenger bevragen. Blijven zij kiezen voor meer migranten en een ruimhartige asielopvang, ook wanneer verworven rechten van werknemers en de Nederlandse verzorgingsstaat bezwijken onder de aantallen?
Deze column verscheen op 28 juni 2023 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties