Vanwege het verschijnen van Het antiracismehandboek hoorde ik afgelopen week een interview met de auteur van het handboek op Radio 1. Er kwam niet veel nieuws uit het gesprek. De schrijfster vertelde onder meer dat we in een racistische samenleving leven en (blanke) mensen het predicaat racist, om die reden, niet kúnnen ontlopen. Volgens de auteur zit er voor hen niets anders op dan een heel leven lang de eigen vooroordelen te bestrijden.
Dat kan dan met haar handboek en de trainingen voor meer diversiteit, inclusie en gelijkheid, die te boeken zijn bij haar cursusbedrijf.
Het waren niet zozeer de uitspraken die verbaasden – de erfzonde voor blanke mensen is eerder opgeworpen door Gloria Wekker en viert hoogtij onder aanhangers van Black Lives Matter – maar wat verbaasde was dat de verklaringen door de interviewer helemaal niet in twijfel werden getrokken. De radioluisteraars kregen de beweringen en aannames gepresenteerd als koeien van waarheden.
Terwijl er natuurlijk best kritische vragen te stellen zijn over zulke boude uitspraken. Al was het maar omdat ze te stellig zijn voor een onderwerp waarover de meningen nogal verdeeld zijn.
Ook aanwezig in het radioprogramma was een bekende artiest en voormalig grappenmaker. Hij kon de humor van veel dingen nog wel inzien, maar hield de grappen voortaan binnen in het belang van de kwetsbaren in de samenleving. De eensgezindheid over het boek van het cursusbedrijf kon niet groter.
Voor zover er sprake is van een debat zijn de opvattingen van de cursusbureaus en de diversity officers over culturele achtergrond, gendergelijkheid, diversiteit en het bestrijden van discriminatie dominant. Ze zijn zelfs zo bepalend, dat twijfel of een andere mening eigenlijk geen optie is. Geholpen door een appel op het morele gelijk wordt een echt debat hierover in de kiem gesmoord.
Dit is problematisch voor publieke instellingen, zoals omroepen, gemeenten en politie, die het vertrouwen van het publiek krijgen, juist vanwege hun neutraliteit. Daarom deugt het voorstel van de Utrechtse gemeenteraad niet om handhavers (boa’s) religieuze kledij toe te staan.
Maar de neutraliteit loopt ook gevaar door overheidspersoneel, omroepmedewerkers en agenten naar trainingen te sturen waar zij zich de eenzijdige opvattingen van de cursusbureaus eigen moeten maken.
Om die reden heeft de Britse publieke omroep BBC zich vorige week moeten terugtrekken uit de samenwerking met een grote organisatie, die diversiteitstrainingen verzorgde voor het omroeppersoneel. Deze ’expert op gendergelijkheid’ staat op het standpunt dat mannen, die zich vrouw voelen, voor de wet en in het openbare leven als vrouwen gezien en behandeld moeten worden. Ook als zij verder geen medische transitie ondergaan.
Dat is op z’n minst een controversieel standpunt in een hoogoplopend conflict met vrouwenorganisaties in Groot-Brittannië. Net als in Nederland en elders hebben feministen daar lang gevochten voor plekken zonder mannen. Zoals blijf-van-m’n-lijfhuizen, vrouwengevangenissen, toiletten en in de sport. Het Britse cursusbureau echter lobbyt in het hele land tegen deze verworvenheden en wil toegang tot deze vrouwenruimtes voor mannen die zich identificeren als vrouw.
Dat de cursusleiders van deze lobbyclub de kans krijgen, met hun trainingen, het personeel van publieke instellingen uitsluitend één kant van het verhaal op te leggen, is in strijd met de neutraliteit van deze instellingen. De BBC-podcast Nolan Investigates laat horen hoe diep de lobbyclub geïnfiltreerd is in de omroep. In het BBC-programma Newsnight zit een vrouw die zich keert tegen het genderstandpunt van de lobbyorganisatie. Daarop werpt de presentatrice haar voor de voeten of zij wel in de gaten heeft hoe kwetsend haar mening is voor transmannen.
De neutraliteit van publieke instellingen komt nog extra in het gedrang vanwege de morele druk om te laten zien dat er op de werkvloer vooruitgang wordt geboekt met diversiteit en inclusie. Die vooruitgang wordt veelal getoetst door dezelfde bureaus die de trainingen geven. Het is niet in het belang van deze bureaus om tegen de hr-afdeling van de politie, een gemeente of een omroep te zeggen dat de trainingen niet meer nodig zijn.
We hebben immers op de publieke radio gehoord dat we nooit meer af komen van ons racisme en de ’onbewuste vooroordelen’. Het handboek van de diversiteitsindustrie schrijft voor dat het gevecht daartegen een never ending story is.
Deze column stond op 17 november 2021 in De Telegraaf
Reactie plaatsen
Reacties